Dit jaar is het 80 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog werd beëindigd. De vereniging Recht & Vrijheid houdt de herinnering aan deze gebeurtenis levend met een jaarlijkse bloemenhulde aan Den Engel.
Speciaal voor dit jubileum zette ze echter ook activiteiten op poten, waarin kunst en oorlog een prominente rol spelen. 

En dit werd duidelijk gesmaakt door het publiek en in de pers. Enkele artikels.
Lier Belicht
https://www.lierbelicht.be/bloemenhulde-en-panelgesprek-met-kunstenaars/

Nieuwsblad
De avond begon met een moment van stilte, ter nagedachtenis aan twee leden die het voorbije jaar overleden: Achilles Baeten en Ward Adriaens. “Wij missen hen elke dag”, klonk het. Nadien volgde een toespraak van Edith Van den Broeck die door velen als pakkend en krachtig werd omschreven. Haar woorden waren doordrenkt van zowel historische reflectie als maatschappelijke relevantie.
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20250508_94584486

Gazet van Antwerpen
Het slotwoord van Van den Broeck bracht de essentie van de avond krachtig samen: “Vrijheid is kunnen zeggen wat je denkt zonder angst. Het is jezelf mogen zijn ongeacht je afkomst, religie of geaardheid. Maar die vrijheid blijft kwetsbaar. Daarom moeten we haar blijven beschermen, niet met wapens, maar met woorden. Niet met haat, maar met solidariteit. Niet door te vergeten, maar door te blijven herinneren.”
https://www.gva.be/regio/antwerpen/rivierenland/lier/recht-en-vrijheid-herdenkt-80-jaar-bevrijding-we-moeten-vrijheid-blijven-beschermen/66050473.html?utm_medium=referral&utm_medium=referral&utm_campaign=share&utm_campaign=sharewww.gva.be/regio/antwerpen/rivierenland/lier/recht-en-vrijheid-herdenkt-80-jaar-bevrijding-we-moeten-vrijheid-blijven-beschermen/66050473.html?utm_medium=referral&utm_medium=referral&utm_campaign=share&utm_campaign=share

Het Laatste Nieuws
Traditiegetrouw organiseert de vereniging Recht en Vrijheid rond 8 mei een bloemenhulde om ieder jaar het einde van de oorlog te herdenken. “Op 8 mei is het precies 80 jaar geleden dat in Europa een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. 80 jaar sinds de wapens zwegen, sinds mensen opnieuw durfden te hopen op vrede, op vrijheid, op een leven zonder angst”, zei Edith Van den Broeck.
Op 8 mei 1945 werd bekend dat Nazi-Duitsland zich had overgegeven en kwam er een einde aan Wereldoorlog II in Europa. De gruwel, ontbering en mishandeling kostte aan duizenden Belgische politieke gevangenen het leven. 8 mei werd uitgeroepen tot Victory, Europe Day of V-dag.
https://www.hln.be/lier/recht-en-vrijheid-herdenkt-80-jaar-einde-van-woii-met-bijzondere-viering-herdenken-is-een-opdracht-voor-de-toekomst~aaf24d1e/

Recht en Vrijheid herdenkt 80 jaar bevrijding en dat gaat niet onopgemerkt voorbij.

Lees hieronder enkele artikels in de pers. 
80 jaar geleden werd Lier bevrijd. Dat wil Recht & Vrijheid voorzitter Edith Van Den Broeck niet zomaar voorbij laten gaan. Voor de herdenking van de bevrijding van de tweede wereldoorlog werkt ze samen met plaatselijke artiesten.
De herdenkingsfeesten starten op 4 mei met de opening van de tentoonstelling ‘kunst en oorlog’ in de Collibrant. Daarvoor werd samengewerkt met de Lierse Paula Cornelissen en Erwin Geeraerts.
https://www.rtv.be/actualiteit-en-nieuws/lier-herdenkt-80-jaar-bevrijding

Naar aanleiding van deze verjaardag eert de vereniging Recht en Vrijheid Lier-Koningshooikt de slachtoffers  van Wereldoorlog II met een reeks gepaste  herinneringsmomenten.
https://lier.openvld.universum.com/rechtvrijheid-herdenkt-80-jaar-einde-woii

Op 8 mei 1945 werd bekend dat Nazi-Duitsland zich daags voordien onvoorwaardelijk had overgegeven en kwam er een einde aan Wereldoorlog II in Europa. De gruwel, ontbering en mishandeling kostten aan duizenden Belgische politieke gevangenen het leven. Sommigen haalden het einde van de oorlog, maar waren zo verzwakt dat ze kort nadien nog overleden. Wie toch naar huis kon terugkeren, was vaak getekend voor het leven. 
https://www.lierbelicht.be/recht-vrijheid-herdenkt-einde-wo-ii/

.Zaterdag 26 april 2025 vond er een herdenking plaats bij het monument van de Lierse Politieke Gevangenen, naar aanleiding van de bevrijding van de concentratiekampen, 80 jaar geleden.  In aanwezigheid van familieleden, kinderen, klein- en achterkleinkinderen. Recht&Vrijheid nam deel aan het eerbetoon met een bloemenhulde.

Meer info op https://www.lierbelicht.be/herdenkingsmoment-bevrijding-van-de-concentratiekampen/ ​
.

Donderdag 3 april zal het 80 jaar geleden zijn dat Arthur Vanderpoorten overleed in het nazi-concentratiekamp van Bergen-Belsen. Hij stierf er 2 weken vooraleer het kamp bevrijd zou worden door Britse militairen.
 
Arthur Vanderpoorten, geboren in 1884 in  Puurs, na 6 maanden met zijn vaderloos geworden gezin verhuisd naar Lier, bouwde een veelzijdige loopbaan uit als handelsvertegenwoordiger en was actief in de besturen van het Lierse Willemsfonds, waarvan hij lang voorzitter was, en de koninklijke Lierse turnkring, waarvan hij samen met zijn broer de stichter was. Hij werd al gauw actief bij de Liberale partij, nationaal en lokaal, en was voorzitter van het Liberaal Vlaams Verbond. Een mandaat als senator nam hij pas op in 1936.

De opvallende activiteiten die hij in de senaat aan de dag legde, vooral ten behoeve van het onderwijs, zijn overtuigde Vlaamsgezindheid, binnen een unitair België, en zijn geloof in een uitgebouwde democratie, brachten hem in april 1939 in de regering Pierlot III, als minister van Openbare Werken en nadien van Binnenlandse Zaken. Toen deze regering bij het uitbreken van WOII na een tussenstap in Frankrijk, in ballingschap in Londen ging, bleef Arthur  Vanderpoorten met 7 collega’s in de niet-bezette Franse zone waar hij Belgische vluchtelingen hielp.

Op 4 januari 1943 werd hij in Pont-de Claix gearresteerd op verdenking van het verlenen van steun aan een verzetsorganisatie en ontsnappingslijn. Hij werd gevangen gezet in Fresnes, nabij Parijs, en nadien getransporteerd naar Buchenwald en Oranienburg-Sachenhausen. Hij kreeg het statuut van Nacht und Nebel-gevangene. Toen de Geallieerde troepen de Nazi’s terugdrongen en de kampen werden ontruimd, werd Arthur Vanderpoorten overgebracht naar Bergen-Belsen. De fel verzwakte Arthur Vanderpoorten overleed er op 3 april 1945 aan tyfus.

Tijdens zijn actieve politieke carrière werd o.a. de Wet-Vanderpoorten gestemd die ervoor zorgde dat de gebouwen van het rijksonderwijs niet langer door de lokale gemeentebesturen maar door de nationale overheid zouden gebouwd en onderhouden worden. De eerste school van die aard op het Lierse grondgebied , het Atheneum Campus Arthur Vanderpoorten, is om die reden naar hem genoemd.
​
Arthur Vanderpoorten is de vader van Herman Vanderpoorten en de grootvader van Marleen Vanderpoorten en Patrick Dewael.
 
Lier, 29 maart 2025

Op de begrafenis van Ward Adriaens hield Edith Van den Broeck een aangrijpende speech ter nagedachtenis van onze dierbare Ward. Deze speech willen we u niet onthouden en publiceren we hieronder integraal.  ​

Ward, kameraad van het verzet,   
 
Voor mij, en voor velen onder ons, gaat jouw geschiedenis al meer dan een halve eeuw mee. 
 
Jij de communist, ik het liberaaltje, vuist in de lucht … soms tegengestelde overtuigingen maar voor de essentie samen op de barricades…  
“Je suis communiste comme l'eau coule de source » was jouw favoriete quote van Picasso. 
  
Wat vertel je over Ward, zonder hem tekort te doen? 
  
Ward koesterde, reeds sinds zijn tienerjaren een passie voor geschiedenis met een persoonlijke interesse in de geschiedenis van het verzet, in het bijzonder die van Mechelen en omstreken. 
Als historicus en archivaris, was Ward samen met Natan Ramet en Maxime Steinberg een van de oprichters van het Joods Museum van Deportatie en Verzet, gevestigd in de Dossinkazerne in Mechelen. Hij werd er directeur en droeg bij tot de oprichting van de huidige Kazerne Dossin – Memoriaal, Museum en Onderzoekscentrum over de Holocaust en Mensenrechten, waarvan hij ereconservator werd. Hij stortte zich met hart en ziel op het Joods Museum van Deportatie en Verzet. Zijn credo was een focus op mensenrechten, hun geschiedenis en menselijke waardigheid.  
Naast het bewaren en digitaliseren van documenten, geschonken door families en individuen aan de Kazerne Dossin, heeft Ward hard gewerkt aan de toegang tot Holocaustgerelateerde archieven van enkele instellingen, zoals het Provinciaal Archief Antwerpen, het Nationaal Verzetsmuseum, het Martin Buber Instituut, de Vreemdelingenpolitie en de Dienst Oorlogsslachtoffers.  
 
Ward startte het project “Geef ze een gezicht”, wat leidde tot de publicatie van het vierdelige “Mechelen-Auschwitz- 1942-1944”, een naslagwerk en gedenkboek. De jaarlijkse portrettenceremonie die vorige donderdag plaatsvond, is er rechtstreeks uit voortgevloeid. 
Zo ook het project Elke Naam telt waarmee de 25.843 mensen in herinnering worden gebracht die vanuit de Dossinkazerne werden gedeporteerd. Reeds 10.239 namen werden ingesproken door een unieke deelnemer. Voor wie dat nog niet deed, hierbij een warme oproep om U aan te melden. Opdat, op de plaats waar hun namen werden afgenomen, we die samen kunnen teruggeven. 
 
Ward Adriaens heeft het Joods Museum van Deportatie en Verzet op Europees en internationaal niveau getild.  Hij heeft contacten gelegd met talrijke internationale musea. In het concentratiekamp Auschwitz  creëerde hij samen met zijn team de nieuwe tentoonstelling in het Belgische paviljoen.  
  
We zijn als mensen groot omdat reuzen zoals Ward hun schouders lenen om op te staan en te steunen. 
 
 Tijdens de Covid pandemie timmerden wij met een klein groepje schoolkameraden aan de Lierse vereniging voor herdenking WOII - Recht & Vrijheid met een breed palmares aan activiteiten en lezingen. Wij zullen blijven de vruchten plukken van jouw wijsheid als inhoudelijke sterkmaker. Breeddenkend, bescheiden, onopvallend, maar o zo sterk!  
  
Hoe hebben wij ervan genoten om met jou het eerste Belgische zangfeest “Zing de Bevrijding” op poten te zetten! Ze zullen het geweten hebben in Lier dat we de Brabançonne luidkeels lieten meezingen! De mondmaskertjes vlogen af! … Ik vergeet nooit jouw gniffels hierbij, een traantje wegpinkend. 
 
 Iemand zei over jou: Ward was een mensch, zoals ze in het Jiddisch zeggen. Dat is een persoon die het beste van de mensheid in zich draagt. 
  
Ward was ook een vrijzinnige humanist. Hij sprak geregeld op het Mechelse Feest Vrijzinnige Jeugd en ontving de Geuzenpenning in 2017.  
 
In zijn toespraak gaf hij guitig mee: “Gevierd en versierd worden. Welke mansmens wordt daar niet gelukkig van? Vooral omdat ik, waarschijnlijk zoals alle mannen hier aanwezig, naar ons gevoel veel te vroeg van de moederborst werd gestoten. En sinds die traumatische ervaring blijven we daarna heel ons leven lang hunkeren naar aanvaarding en erkenning, naar een schouderklopje, naar een omarming, naar iemand die zegt: “Goed gedaan lieveke.”  
 
Ward kreeg verschillende onderscheidingen voor zijn werk, de geuzenpenning die hij droeg naast de onderscheiding van “Tante België, de eerste parlementaire en grondwettelijke natie op het Europees continent. België is de vruchtbare akker waarop ons luilekkerland en lekenstaat groeide.”  
 
Ward zag Tante België graag en velen zagen Ward graag. Als bescheiden verteller over de gewone verzetsmensen in de oorlog, als auteur van boeken in die materie, als lid en bestuurder van vaderlandslievende organisaties, als humanist en zo veel meer. 
 
Aan jou Ward, heb ik net zoals zovelen met mij, enkel warme herinneringen.  Verhalen die verhuisd zijn van de buitenwereld naar de binnenwereld van het hart.  
  
Ward, 
 Compagnon, kameraad, rodekooltje, 
 Goede reis naar waar het materiële zich ruilt voor de rijkdom van de herinnering die je ons allen blijvend schenkt. 
 
Goede Reis naar Terra da Fraternidade! 
  
Edith Van den Broeck. 
Antwerpen, 30 november 2024. 
​

118 deelnemers, waaronder een belangrijke delegatie van de vereniging van Lierse stadsgidsen Argus, kwamen op 12 februari met belangstelling luisteren naar de lezing door Stijn Van Den Bulck over het boek “Oorlog in het land van Pallieter. De militaire strijd in Lier en Koningshooikt in 2014.”
 
Voorzitter Recht & Vrijheid en gastvrouw Edith Van den Broeck stond tijdens het welkomstwoord stil bij het overlijden van Achilles Baeten & Ward Adriaens, twee stichtende leden van het eerste uur. Wij missen hen elke dag!
 
In 2025 is het 111 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak.
Het neutrale en onafhankelijke België trachtte zich in 1914 tevergeefs buiten de Europese spanningen en het welig tierende nationalisme en imperialisme te houden. De Duitse inval op 4 augustus 1914 zorgde voor een patriottistische golf doorheen België, ‘brave little Belgium’ besloot zich moedig te verdedigen. Het Duitse keizerrijk bedreigde immers het voortbestaan van het democratische en onafhankelijke België, onze vrijheid stond op het spel.
Lier en Koningshooikt hadden tijdens de beginmaanden van de Eerste Wereldoorlog erg te lijden onder het oorlogsgeweld. De vernielingen in onze stad waren aanzienlijk.
 
Over de Eerste Wereldoorlog in Lier verschenen de afgelopen jaren enkele boeken, maar hierin werd het militaire aspect wat onderbelicht. Ook over de gevechten in Koningshooikt werd eigenlijk nog nooit diepgaand onderzoek verricht. In het boek ‘Oorlog in het land van Pallieter. De militaire strijd in Lier en Koningshooikt in 1914’ werden deze lacunes opgevuld.
Het boek is een resultaat van 25 jaar onderzoek. De aanzet tot dit boek werd in 2001 gegeven door het historisch onderzoek in het kader van de licentiaatsverhandeling ‘Lier als garnizoensstad (1830-1914)’(Stijn Van den Bulck, KU Leuven, 2002). De stad Lier bekroonde deze verhandeling destijds nog met de ‘wetenschappelijke prijs van de stad Lier’. De jaren nadien werd het onderzoek verder uitgediept, nieuwe bronnen ontdekt en kwam uiteindelijk het boek ‘Oorlog in het Land van Pallieter’ tot stand.
Aan de hand van dit boek wordt geïllustreerd dat vrijheid nooit een verworven recht is. Er wordt uitgebreid stilgestaan bij datgene wat onze voorouders hebben moeten doorstaan en verrichten om onze vrijheid en onafhankelijkheid te verdedigen.
 
Stijn Van den Bulck is Licentiaat in de geschiedenis maar behaalde ook con brio een Master in de criminologie. Zijn bijkomende studies en carrière hebben hem geleid op het pad naar zijn huidig mandaat als Hoofdcommissaris – Korpschef Lokale politie Lier. Met talrijke foto’s en documentatiemateriaal verveelde zijn boeiend betoog geen moment.
 
Er was tijd voor vragen en een gezellig drankje, waarna iedereen tevreden naar huis keerde.
 
#rechtenvrijheid
#stijnvandenbulck
#lier